عرفان و سیاست

بررسی نسبتِ عرفان و عُرَفا با سیاست و مسائل اجتماعی سیاسی

عرفان و سیاست

بررسی نسبتِ عرفان و عُرَفا با سیاست و مسائل اجتماعی سیاسی

عرفان و سیاست

بسم‌الله الرحمن الرحیم
آیا عرفان می تواند در حوزه تفکر سیاسی اثرگذار باشد؟ شاید چنین به نظر رسد عرفانی که به دنبال رهایی از کثرات عالم و رسیدن به فناء فی الله است، نمی تواند در حوزه اندیشه سیاسی حضور داشته باشد.

این وبگاه به دنبال بررسی کم و کیفِ نسبت علما و عرفای متاخر در عرصه فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی است

* تلگرام: t.me/erfanvasiasat
* اینستاگرام: instagram.com/erfanvasiasat
* آپارات: aparat.com/erfanvasiasat

۲۲ مطلب با موضوع «حکومت اسلامی» ثبت شده است


وقتی که شور انقلابی فرو نشست...

مرحوم علامه طهرانی می‌فرمودند:

وظیفه‌ی من الان در قبال انقلاب اسلامی تالیف و کتابت معارف اصلی اسلام است. باید معارف را روان و ساده نوشت و به دست مردم‌رساند.
اگر معارف به دست مردم نرسد و اندیشه‌ی آنها اصلاح نشود، وقتی شور انقلابیِ آنها فرونشست این دلبستگی به انقلاب و اهداف آن سست می‌شود.

نورمجرد3، ص189



بر عهده چه کسی است که جامعه را تهذیب کند؟

بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی


مهم‌تر از گرفتنِ مسئولیتِ رسمی حکومتی...

برخی در اوایل انقلاب معترض بودند چرا مرحوم علامه طهرانی مسئولیتی نپذیرفته اند، غافل از آنکه پاسبانی از حریم علوم و معارف اسلامی که از بزرگترین اهداف انقلاب بود اهمیتش به مراتب بیشتر از اشتغال به امور رسمی حکومتی است و این از کسی جز امثال ایشان که جامع معقول و منقول بود میسور نبود.

(نور مجرد، ج3،ص156)





از منظر مرحوم علامه طهرانی، ولی فقیه از چه طریقی شناخته شده و با چه مکانیزمی انتخاب می‌شود؟

حجت الاسلام و المسلمین استاد محمدحسن وکیلی




از برکات انقلاب اسلامی، تحوّل نفوس بود...

مرحوم آیةالله سید رضا بهاءالدینی

اگر ولی فقیه مخالف مساله‌ای است، به کمک او بشتابید...

مرحوم علامه آیةالله حسینی طهرانی:

در جایی که ولی‌فقیه با مساله‌ای مخالف است و ما می‌دانیم که شرایط به شکلی است که ایشان نمی‌تواند اعمال قدرت کند، بر عهده‌ی دیگران است که به عرصه آمده، با روشنگری و تبیین حقائق، به ولی‌فقیه در اجرای قوانین اسلام کمک نمایند.

دریافت


عرفای «مکتب عرفانی نجف» چه نگاهی به مسائل سیاسی و اجتماعی داشتند؟

مرحوم علامه آیت الله طباطبایی

آیت الله سیدمحمدصادق حسینی طهرانی و انتخابات

نظر حضرت آیت‌الله حاج سیدمحمدصادق حسینی طهرانی (فرزندارشد مرحوم علامه طهرانی و از شاگردان سلوکی مرحوم حاج سید هاشم حداد و حضرت علامه طهرانی) درباره انتخابات

بسم‌الله الرحمن الرحیم
حضور محترم احبّه و اعزّه از طلّاب معظّم و غیرهم

سلام علیکم و رحمةالله و برکاته
شرکت در انتخابات لازم و ضروری است و عزیزان به اشخاصی رأی دهند که صلاحیّت تام داشته و در مسیر اسلام و انقلاب حرکت می کنند.
توفیق همگان را از درگاه ربوبی مسئلت دارم.

والسلام علیکم
اقلّ العباد
السیدمحمدصادق الحسینی الطهرانی


مرحوم علّامه‌ی والد [علامه طهرانی] علی‌رغم اینکه با تاریخ هجری شمسی مخالف بودند و نظرشان بر این بود که پیروزی انقلاب اسلامی محصول برکات ماه محرّم و صفر است ولی می‌فرمودند:
به هر صورت اکنون که یادبود این روز را با تاریخ شمسی در ۲۲بهمن ماه برگزار می‌کنند و در تأیید این انقلاب و قیام در برابر نظام طاغوت شاهنشاهی راهپیمائی می‌کنند، ما موظّفیم در این راهپیمائی شرکت کنیم و همراهی و پشتیبانی خود را اعلام نمائیم.

حضرت آیت‌الله حاج سیدمحمدصادق حسینی طهرانی
کتاب «نور مجرّد» ج۳، ص۲۲۲


 مرحوم علامه آیت‌الله حاج سیدمحمدحسین حسینی طهرانی:

حالا برنج گران باشد، روغن گیر نیاید، این‌ها یک مشکلاتى است که خیلى مهمّ نیست شما بگویید: انسان آخرش از گرسنگى هم بمیرد. آیا اگر انسان زنده باشد و زیر پرچم آمریکا باشد بهتر است، یا بمیرد؟

آزادیت به دسته شمشیر بسته‌اند
مردان همیشه تکیه خود را بدو کنند

امر طبیعت است که باید شود ضعیف
هر ملّتى که راحتى و عیش خو کنند

کتاب "نورمجرد" ج۳،ص۲۰۳




مدت زمان: 3 دقیقه 28 ثانیه



عرفای «مکتب عرفانی نجف» چه نگاهی به مسائل سیاسی و اجتماعی داشتند؟
بخش چهارم | مرحوم آیت‌الله سید عبدالحسین لاری

 رهبر معظم انقلاب: مرحوم آقاسید عبدالحسین در نوع خودشان، یک روحانی بی‌نظیرند؛ یعنی بنده شبیه ایشان را در بین روحانیون برجسته‌ی دوره‌های خودمان سراغ ندارم ! آن جنبه‌ی علمی ایشان و آن جنبه‌ی آگاهی فکری و سیاسی ایشان است. از جنبه‌ی علمی هم ایشان جهاد و #تشکیل_حکومت و سکه و تمبر و از این کارها داشتند. این‌ها چیزهایی‌ است که من نظیرش را تا زمان خودمان -یعنی تا زمان #امام رضوان‌الله‌تعالی‌علیه- واقعا در هیچ کس سراغ ندارم؛ با این عظمت مقام و شموخ آن مرتبه علمی و سیاسی و فرهنگی و آگاهی و شجاعت.»

علامه طباطبایی و توصیه سیاسی



مرحوم علامه طباطبایی در مصاحبه‌ای که از طرف صدا و سیما با ایشان نمودند، پس از آنکه بر مرحوم شهید مطهری بسیار گریستند، در پایان مصاحبه از استاد خواستند پیامی برای مردم بدهد که فرمودند: «پیام من این است که به اسم اسلام در حکومت اسلام کاری را انجام ندهید که در برابر خارجیان موجب ننگ اسلام باشد»


مرحوم علامه طهرانی، رساله نکاحیه

شباهت به کفار تبعیت می آورد


نسبت به حفظ کیان اسلام و مسلمین حمیت و غیرت فوق العاده‌ای داشتند. به طوریکه اگر منکری را مشاهده می‌فرمودند بسیار متأثر شده و تا مدّتها آثار حزن و اندوه و کسالت در وجودشان مشهود بود.

در همین مسأله کاهش جمعیّت همواره به شدّت ابراز ناراحتی و تأسّف می‌نمودند خصوصاً پس از آنکه شنیدند مجلس تصویب نموده است که خانواده‌های پرجمعیت از بسیاری از مزایای اجتماعی محروم هستند.

در ماه‌های آخر عمر شریفشان هر روز در منزل و مجالس و محافل خصوصی با عصبانیت ناراحتی خود را از این مسأله ابراز می‌کردند و می‌فرمودند که دشمنان اسلام آن کاری را که می‌خواستند بکنند کردند و نسل شیعیان عقیم شد و این امر دیگر به این زودیها قابل اصلاح نخواهد بود و هر بار این مطلب را می‌فرمودند صورتشان از غصه چنان سرخ می‌شد که حقیر نگران می‌شدم که عارضه سکته ایشان عود نماید و گمان حقیر این بود که ایشان از غصه این مسأله دق کردند و این معنا در سکته نهائی ایشان دخیل بود.


پیام حضرت آیت الله حاج سیدمحمدصادق حسینی طهرانی به همایش گرامیداشت مرحوم علامه طهرانی در مشهدمقدس(متن کامل)

 

دریافت
 
 
 
شماره یک | مرحوم آیت‌الله ملاحسینقلی همدانی
 
*  *   *
 
درباره مکتب عرفانی نجف:
مکتب عرفانی نجف اشرف در قرن اخیر ـ که می‌توان آن را عرفان شیعی فقاهتی نام نهاد وگاه نیز به طریقه معرفت نفس تعبیر می‌شود ـ مکتبی است که توسط مرحوم آیت الله سیّد علی شوشتری در نجف پایه‌گذاری شد و به وسیله شاگرد ایشان مرحوم آیت الله حاج ملا حسینقلی همدانی توسعه یافت. مرحوم آیت الله حاج ملا حسینقلی همدانی با تربیت شاگردانی بسیار از جمله مرحوم آیت الله حاج سید احمد کربلایی، مرحوم آیت الله حاج میرزا جواد ملکی تبریزی، مرحوم آیت الله حاج شیخ محمد بهاری این مکتب عرفانی را در نجف اشرف و کربلا و قم و برخی دیگر از شهرهای شیعی استمرار بخشید و پس از آن نیز به دست مرحوم آیت الله قاضی و شاگردان بزرگوارشان تأثیر شگرفی بر جامعه تشیّع نهاد.
 
توضیحات بیشتر درباره مکتب نجف


مجلس‌ شورا همانطور که‌ از اسم‌ آن‌ پیدا است‌ و از قرآن‌ مجید گرفته‌ شده‌ برای‌ مشورت‌ است‌ نه‌ برای‌ قانونگذاری‌ . عنوان‌ مجلس‌ تقنینیّه‌ به‌ آن‌ دادن‌ از اغلاط‌ است‌ . بزرگان‌ ملّت‌ از هر طبقه‌ و دسته‌ بنا به‌ انتخابات‌ در مجلس‌ شورا دور هم‌ جمع‌ می‌شوند ، و مذاکرات‌ می‌کنند و نتیجۀ آنرا در دست‌ ولیّ أمر که‌ همان‌ فقیه‌ روشن‌ ضمیر خارج‌ از آز و عاری‌ از هوی‌ و هوس‌ است‌ قرار می‌دهند و او طبق‌ مدارکی‌ که‌ از قرآن‌ و سنّت‌ در دست‌ دارد ؛ و بصیرتی‌ که‌ در ادراک‌ حقائق‌ و تشخیص‌ مصالح‌ بدست‌ آورده‌ است‌ و با مقتضیّات‌ زمان‌ تطبیق‌ می‌کند تصمیم‌ می‌گیرد و حکم‌ صادر می‌کند .


مرحوم علامه آیت الله حاج سید محمدحسین حسینی طهرانی

نامه نقد و اصلاح پیش نویس قانون اساسی

مرحوم حداد و انقلاب اسلامی


...یکبار با سرور و شادمانى خدمت ایشان {عارف واصل آیت الحق مرحوم سید هاشم حداد الموسوی، شاگرد خاص مرحوم آیت الله سیدعلی قاضی} عرض کردم: حضرت آیت‌الله خمینى به ایران تشریف آورده‌اند و إن‌شاءاللـه بحول و قوّه الهى دیگر مفاسد و مظاهر کفر و ظلم برچیده‌شده و احکام نورانى شریعت عملى میگردد، از این پس دیگر حکومت إسلام است و پرچم توحید بر فراز میهنمان به اهتزاز درآمده، و این حکومت مقدّمه طلوع آفتاب دولت نور و ظهور حضرت بقیّه‌الله‌الأعظم أرواحناله‌الفداء خواهد بود.


حضرت آقاى حدّاد فرمودند: «خیر! این، اسم إسلام است نه حقیقت اسلام، و موفّق نخواهند شد حقیقت إسلام را عملى نمایند؛ حقیقت إسلام تنها با ظهور و تحقّق دولت کریمه امام زمان علیه‌السّلام اجراء شده و گسترش مى‌یابد! ولیکن خداوند اسم اسلام را نیز دوست دارد و این حکومت به همین مقدار نیز مطلوب و محترم است و باید از آن دفاع کرد و آن را تقویت نمود.»


منبع: کتاب نور مجرد جلد اول ، ص306 و 307

دفاع عرفان از حکومت اسلامی



در این حکومت ما دو وظیفه داریم: یکى اینکه کارهاى خوب را تقویت کنیم، تعریف کنیم... و {بگوییم} باید با این مشکلات بسازید. و شکّى نیست که عزّت با راحتى و خوش خوراکى و تنّعم نمى سازد، بلکه عزّت با تحمّل مشکلات و صبر و قناعت توأم است؛ ائمّۀ ما، پیغمبر عظیم الشأن ما، اینطور بوده اند و راه همین است؛ پس ما باید همیشه کارهاى خوب و مثبت را تقویت کنیم.

أمّا وظیفۀ دیگر ما اینست که: کارهاى منفى و خرابیها را هم إصلاح کنیم؛ اگر دیدیم یک جاى این دیوار یک آجرش کم شده است نباید بگوئیم: حالا که اینطور است ما هم بزنیم یک آجر دیگرش را بشکنیم! نخیر، این آجر را برمیدارى و با این ملات مى چسبانى! اگر دیدید مثلاً یکى از مصادر امور یک کار خلافى کرد، اگر ما بیائیم و در مجلس خودمان بنشینیم و از او بدگوئى کنیم، این چه فائده دارد؟ بدگوئى از او در نزد شما چه فایده دارد؟ اگر او کار زشتى کرده، ما باید به خود او متّصل بشویم و به هر قسمى که مى توانیم به او بفهمانیم و بگوئیم که: این کار شما غلط است، این کار را نکنید؛ بدون اینکه کسى هم مطّلع بشود.

این است راه إصلاح، نه بدگوئى کردن در غیاب او؛ این بدگوئى جز خرابى و فساد کارى نمى کند.


مرحوم علامه آیت الله حاج سیدمحمدحسین حسینی طهرانی ( «نور مجرد»، ج3، ص: 134)


علامه حسن زاده آملی و انقلاب اسلامی


انقلاب اسلامی ایران بین‌الطلوعین حکومت جهانی امام زمان عجل‌الله تعالی فرجه الشریف است. اگر ظهور دفعی واقع می‌شد بشریت ظرفیت تحمل نور وجودی ایشان را نداشت.

علامه حسن زاده آملی

دفاع از نظام اسلامی واجب است


اگر کسى در مجلسى حضور یافته باشد که در آن از نظام اسلامى بدگوئى مى‏ شود، اگر می تواند دفاع کند واجب است دفاع نماید وگرنه نشستن در آن مجلس جائز نیست.


مرحوم علامه آیت الله حاج سیدمحمدحسین حسینی طهرانی ( «نور مجرد»، ج‏1، ص: 199)

طرح کاهش جمعیت

برای مشاهده سایز اصلی کلیک کنید


محرز است که حضرت آیة الله خامنه اى با این طرح( طرح کاهش جمعیت) موافق نیستند و افرادى از ثقات از خود ایشان نقل کرده اند که ایشان از این مسأله پشتیبانى نمى کنند و لذا مخالفت با این طرح نه فقط منعى ندارد بلکه وظیفه اى شرعى است؛ در جائى که ولىّ فقیه با مسأله اى مخالف است و ما میدانیم که شرائط به شکلى است که او نمى تواند اعمال قدرت کند، بر عهدۀ دیگران است که به عرصه آمده با روشنگرى و تبیین حقائق به ولىّ فقیه در اجراء قوانین اسلام کمک نمایند.



مرحوم علامه آیت الله حاج سید محمدحسین حسینی طهرانی ( کتاب « نور مجرد» جلد سوم ، ص208)

وجوهات باید در دست ولی فقیه باشد

برای مشاهده سایز اصلی کلیک کنید


...تمام اموال خمس و وجوهات باید به حاکم پرداخت شود و دیگران مجاز به گرفتن وجوهات نیستند، مگر مبالغ جزئى که معلوم است حاکم راضى است که به دست دیگر مجتهدین در مصارفش صرف گردد. لذا اگر کسى براى ایشان(علامه طهرانی) خمس مى آورد قبول نمى کردند و میفرمودند: ببرید به دفتر آیة الله خامنه اى بدهید...


مرحوم علامه آیت الله حاج سید محمدحسین حسینی طهرانی ( کتاب « نور مجرد» جلد سوم ، ص223 )


برای مشاهده سایز اصلی کلیک کنید

...امّا راجع به حکومت اسلام، گفتیم که: حاکم اسلام واحد است و نمى‌شود در سیطره اسلام دو تا حاکم باشد. وقتى یکى از مجتهدین حاکم شد حکمش‌ بر تمام افراد مسلمان و حتّى بر مجتهدین دیگر و حتى بر افرادى که از حاکم أعلم‌اند نافذ است. خداوند به جهت حفظ مصالح نظام حکم او را حجّیّت داده است حالا باید دید وظیفه مجتهدین دیگر چیست؟

ادامه مطلب را کلیک کنید...